Tussen rechtbank en dialoog: waarom gerechtelijke bemiddeling zinvol én verrassend doeltreffend blijft

Een gerechtelijke procedure lijkt vaak de start van een juridische strijd. Maar zelfs wanneer het dossier al bij de rechtbank aanhangig is gemaakt, blijft bemiddeling een volwaardige én constructieve piste. Meer zelfs: op initiatief van de rechter of partijen zelf kan ook tijdens het proces bewust worden gekozen om het gesprek, in alle vertrouwen, opnieuw aan te knopen. Stefanie Claeys en Gregory Vermaercke, erkend bemiddelaars bij NOMA, leggen uit waarom het zelfs in volle procedure loont om tijdig te kiezen voor gerechtelijke bemiddeling.

Wat is gerechtelijke bemiddeling?
Eerder kon u lezen welke voordelen bemiddeling biedt voor ondernemers en overheden ten opzichte van een klassieke procedure, van snellere oplossingen tot meer draagvlak en discretie. Minder bekend is dat bemiddeling ook mogelijk blijft zodra de procedure al loopt voor de rechtbank. Deze gerechtelijke bemiddeling kan worden aangevraagd door één of beide partijen, of op voorstel van de rechter. En ook dan blijven de kernprincipes overeind: vrijwilligheid, vertrouwelijkheid en neutraliteit.
Zo verloopt bemiddeling tijdens een gerechtelijke procedure in de praktijk
Tijdens een gerechtelijke bemiddeling wordt u als ondernemer of overheid niet verplicht om tot een akkoord te komen. Het bemiddelingstraject wordt begeleid door een erkend bemiddelaar, in een veilige en gesloten context, los van het debat voor de rechtbank. Alles wat besproken wordt, blijft strikt vertrouwelijk en kan later niet in de procedure worden ingebracht.
Intussen wordt de procedure gepauzeerd: de zaak wordt naar de rol verwezen zodat het overleg de nodige ruimte krijgt. Komt er een akkoord, dan kan dat door de rechter worden bekrachtigd. Lukt het niet, dan wordt het dossier gewoon hervat.
Gerechtelijke bemiddeling is geen omweg, maar een waardevol tussenstation waar vaak sneller en werkbaarder wordt gevonden wat in de rechtszaal net buiten bereik blijft.

Waarom kiezen voor bemiddeling tijdens een procedure voor de rechtbank?
Een gerechtelijke procedure sluit overleg niet uit. Integendeel: ook in die fase kan bemiddeling leiden tot een werkbare oplossing. Het initiatief kan uitgaan van de rechter of van één van de partijen, en leidt vaak tot een eerste verkennend gesprek onder begeleiding van een erkend bemiddelaar.
“Zodra de partijen hun standpunten kunnen toelichten in een rustige, afgebakende context, verandert de toon vaak merkbaar,” vertelt Stefanie Claeys, erkend bemiddelaar bij NOMA. “De procedure staat even stil, maar het gesprek komt weer in beweging. Wat eerder muurvast zat, krijgt ruimte. Zelfs een vastgelopen dossier kan via bemiddeling een andere wending nemen, richting duidelijke afspraken en gedragen oplossingen."
Advies Raad voor Vergunningsbetwistingen: vraag bemiddeling zo vroeg mogelijk aan
Ook bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen blijft bemiddeling mogelijk. In een recent overleg met de Orde van Vlaamse Balies (OVB) benadrukte de Raad het belang van een tijdige aanvraag. Wachten tot de zitting is afgeraden: hoe vroeger het verzoek, hoe groter de kans op constructief overleg.
Een vroeg bemiddelingstraject geeft partijen de mogelijkheid om hun geschil op te lossen buiten de formele procedure om. Tegelijk draagt het bij aan een efficiëntere werklastverdeling bij de Raad. De boodschap is duidelijk: wie inzet op overleg, doet dat best van bij het begin.

Bemiddeling blijft een krachtig kompas, ook tijdens een gerechtelijke procedure
Of het nu gaat om een vergunningsgeschil, een zakelijke betwisting of een professionele samenwerking die spaak liep: een gerechtelijke procedure hoeft het overleg niet te blokkeren. Gerechtelijke bemiddeling biedt ademruimte, herstelt het vertrouwen en maakt oplossingen mogelijk die een vonnis zelden biedt.
De erkende bemiddelaars van NOMA begeleiden u in elke fase van het bemiddelingsproces: van het opstellen van een gemotiveerd verzoek tot het begeleiden van het volledige traject, met oog voor discretie, resultaat en wederzijds respect.
Overweegt u bemiddeling tijdens een lopende gerechtelijke procedure? Onze advocaten ontvangen u graag voor een verkennend gesprek in Brussel, Brugge of Kortrijk. Neem contact op.
Op zoek naar een toegewijde advocaat?
Het team van NOMA staat voor u klaar met gespecialiseerd advies en begeleiding op maat in een vertrouwelijk kader!
Neem gerust contact op voor een persoonlijk gesprek op onze kantoren in Brussel, Brugge of Kortrijk.
Juridische tips onderweg?
Welkom bij Law by NOMA, een glasheldere blik op de juridische actualiteit. In deze podcast delen de advocaten van NOMA hun expertise. Praktisch, toegankelijk en to the point, op maat van ambitieuze ondernemers en bedrijven.